Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Brusc-mascle
Erica arborea
Ericaceae
Autre noum : Brugas-mascle.
Noms en français : Bruyère arborescente, Bruyère blanche.
Descripcioun :Lou brusc-mascle trachis dins li terraire safrous, adounc majamen en Prouvènço séusouso. Aqui flouris d'ouro, tre lou mes de mars, e douno de poulìdi brout de flour blanco. Se destrìo dóu brusc-femèu que si ramo soun peludo e de si flour blanco sort l'estile pulèu long (subretout à la fin de la flourido).
Usanço :Lou rizoumo, rouge e de mai d'un kg, douno un bos de qualita pèr la chaminèio e peréu pèr adouba de pipo. Li flour, proun sucrado, podon èstre manjado o boutado dins l'aigo pèr n'en faire de tisano astringènto. Lis estùdi d'aro mostron d'interessanto prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Erica
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à abriéu
Liò : Terraire safrous
- Champino
- Garrigo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erica arborea L., 1753